تحليلي بر نوسان قيمت مرغ در کشور

چاپ

خبرگزاری آریاalt

ايران در توليد گوشت مرغ جز ده کشور برتر جهان بوده و مصرف سرانه مرغ در ايران دوبرابر ميانگين جهاني است .

اين خبر بعضا در افکارعمومي جامعه مسرت بخش بوده و متوليان امر با افتخار در هر نشست و مجمع آن را بيان مي کنند . ولي واقعيت چيز ديگريست . طبق آمارهاي ارائه شده سالانه بيش از يک ميليارد و يکصد ميليون قطعه جوجه يکروزه توليد و در فارمهاي توليدي توسط مرغداران پرورش و در نهايت روانه بازار ميگردد . که در فرآيند توليد نبود برنامه توليد ، نوسان قيمت نهادها ، جوجه و بعضا واردات محصول سبب ايجاد چالش ، آسيب ها و تهديدات جديدي براي توليد کننده را فراهم و مرغداران به عنوان توليد کنندگان اين زير بخش مهم اقتصادي جامعه با کمبودهاي فراوان مالي ، پشتيباني و توليدي مواجه شده و باعث بروز آسيب هاي اجتماعي و اقتصادي در دو سوي محور، توليد کننده و مصرف کننده و نهايتا افزايش قيمت ها و نارضايتي عمومي در سطح جامعه ميگردد و بعضا کمپين هاي براي ممنوعيت خريد مرغ در دنياي مجازي و بعضا انعکاس آن در جامعه رسانه اي را شاهد هستيم

نگاه گذرا به دهه شصت بيانگر اين است که مصرف سرانه در کشور در دوران دفاع مقدس تک رقمي بوده و با تزريق مرغ به سبد خانوار به شيوه سيستم کوپني بستري را فراهم نموديم که مرغ بعنوان کالاي استرانژيک مطرح و در سبد غذايي جامعه جا گرفت و ديگر ضرب المثل مصرف مرغ در عروسي و عزاداري رخت بر بست . اين مواد پروتئيني چنان جايگاهي در نظام اقتصادي و امنيت غذايي پيدا کرده که يکي از فاکتورهاي مهم سنجش تورم در کشور نيزبوده و بانک مرکزي در گزارشات اقتصادي بعضا رشد منفي يا مثبت اين فرآورده را معيار رشد اقتصادي و.. قلمداد کرده است .
با بررسي روند سير صعودي و نزولي قيمت مرغ در سال 93 بيانگر اين امر است که نبود برنامه توليد سبب گرديد که در 11 ماه گذشته مرغداران با ضرر و زيان هنگفتي مواجه گردند و بعضا از چرخه توليد خارج شوند. چرخه توليد گوشت مرغ داراي زنجيره اي است که اگر در هر حلقه توليد مشکل يا معضلي ايجاد شود کل صنعت را متاثر ساخته و زمان زيادي براي برگشت به روال عادي دارد . بعضا در اين مدت شاهد بوديم که تخم مرغ نطفه دار به قيمت خوراکي وارد بازارشده و در ايامي نيز قيمت اين محصول به مرز دو هزار تومان رسيده است . چرا !!!؟نوسان قيمت نهاده ها در طول 11 ماه گذشته که متاثر از نوسان قيمت ارز و تحريم ها بوده خود نيز مزيد برعلت بوده و همچنين سو مديريت ها ( ضريب تبديل پايين ، تلفات بالا ، هزينه سوخت و انرژي زياد و ...) که نقش اساسي در قيمت تمام شده دارد نيز بر اين نوسان قيمت ها افزوده است  در اين بين آنکه تنها مانده است توليد کننده است . واقعا چرا !!!!
 در هر جامعه ،آمار و اطلاعات ، پايه و اساس برنامه ريزي اصولي و زير بنايي است ولي متاسفانه در صنعت طيور کشور آمار و اطلاعات مدون و دقيق وجود ندارد . اختلاف آماري 30 درصدي در تعداد مزارع مرغ گوشتي يا اختلاف آماري بيش از يکصد درصدي در تعداد کارخانجات خوراک دام و طيور جاي بسي تاسف و تامل است و برنامه ريزييها نيز بر اين اساس صورت ميگيرد!!!
از طرفي تعدد تصميم گيري براي اين صنعت خود نيز معضل بزرگي بوده وتعدد تشکل ها و انجمن هاي تصدي گر خود معضل بزرگتر . اکنون سه مرجع ( وزارت تعاون ، رفاه و سازمان تعاون روستايي ، اتاق بازرگاني و..) متولي صدور مجوز فعاليت هاي تشکلي بخش را عهده دار هستند . تعداد تشکل ها بجايي رسيده است که حتي متوليان امر نام و نشان آنها را بخاطر ندارند و هر يک از اين تشکل ها داعيه تصدي گري دارند و...........!!حال که انجمن ملي طيور ايران به همت عزيزان اعلام موجوديت کرده بايد بستري فراهم شود تا متوليان امر در تصميم سازيها و اتاق فکرها صرفا ديدگاهها و نظرات اين انجمن را لحاظ کنند و در حوزه رسانه اي نيز بعنوان پايگاه اطلاع رساني صنعت عمل کند.
نگارنده اعتقاد دارد نبود و خلا اطلاعات و آمار، اصلي ترين چالش صنعت بوده و ميبايستي در الوويت امور اجرايي متوليان امر قرار گيرد و در گستره ملي کليه دست اندرکاران زمينه گرد آوري و تدوين بانک اطلاعات جامع صنعت دام و طيور را فراهم آورند . انجمن ملي طيور ايران نيز با همکاري کليه تشکل ها و انجمن ها در پي تحقق اين مهم در سطح ملي است . لذا همه فعالين در صنعت بايد بستري را فراهم آورند تا اين مهم عملياتي گردد. بي شک سياست گذاري و برنامه ريزي بدون آمار و اطلاعات ره بجايي نخواهد برد و اين معضل نوسان قيمت مرغ همچنان حديث محافل خواهد بود .
تصميم سازي يا تصميم گيري احساسي براي صنعت مرغداري شکننده و ويران کننده خواهد بود و آناني که فکر و چاره اي دارند به ميدان در آيند .  تا در اين کارزار واقعي صحنه نبرد براي بقا يا فناي صنعت مرغداري تصميماتي اتخاذ گردد که پشيماني نياورد که آنوقت سودي نخواهد داشت .