صادرات مرغ خراسان جنوبی چندسالی است که با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کند و همچنان در انتظار تدبیری از سوی مسئولان برای تنفس دوباره رونق و توسعه است.
گوشت مرغ امروزه به وفور در سفره‌های ایرانیان دیده می‌شود و
به یکی از غذاهای پرمصرف تبدیل شده است.
در این راستا مراکز تولید و پرورش مرغ بیش از پیش فعالیت خود را در شهرها و استان‌ها آغاز کرده‌اند تا بتوانند مرغ مورد نیاز مردم را تأمین کنند.
خراسان جنوبی از صنعت مرغداری برخوردار است و این صنایع شامل پرورش مرغ گوشتی و تخم‌گذار است و این صنعت یکی از نخستین صنایع درآمدزای استان محسوب می‌شود که بیشتر در زمینه تولید مرغ گوشتی فعالیت می‌کند و 70 درصد تولیدات خود را به سایر استان‌ها و خارج از کشور صادر می‌کند.
حدود 387 مرغداری در خراسان جنوبی در حال فعالیت هستند که در حال حاضر دارای مشکلاتی در زمینه صادرات محصولات خود شده‌اند.
صادرات بی‌رویه گوشت مرغ سبب افزایش تورم در بازارهای داخلی می‌شود
به نقل از مهر خراسان جنوبی در 15 شهریورماه 93 در سال‌های اخیر متأسفانه نوسان قیمت مرغ و تخم‌مرغ، شیوع بیماری‌های مختلف میان طیور، افزایش قیمت دانه مانند ذرت و سویا به سبب تحریم‌ها، افزایش روندهای پرداخت وام به مرغداران و خرید امانی مرغ توسط کشتارگاه‌ها و سایر خریداران سبب شده که این صنعت در استان دچار مشکل شود.
مرغدار بیرجندی در گفتوگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه متأسفانه اتحادیه مرغداران آنچنان که باید همکاری خوبی با مرغداران ندارد، اظهار داشت: در صورت بهبود همکاری اتحادیه با مرغداران به عنوان تنها دارنده مجوز صادرات مرغ در استان به افغانستان، نه تنها وضعیت مرغداران به سبب صادرات مرغ زنده به افغانستان بهبود می‌یابد بلکه وضعیت ارزآوری در کشور و استان رشد می‌کند.
وی با اشاره به اینکه هر مرغداری 10 هزار قطعه‌ای به طور متوسط برای پنج نفر اشتغالزایی دارد، افزود: با توجه به اینکه صنعت مرغداری در خراسان جنوبی حرف اول را می‌زند و نزدیک به 40 درصد از مرغ مورد نیاز استان‌های همجوار به وسیله خراسان جنوبی تأمین می‌شود ورشکستگی این صنعت علاوه بر بروز مشکلات جدی برای سرمایه‌گذاران سبب افزایش رکود و بیکاری در استان نیز می‌شود.
مدیرکل وقت دامپزشکی خراسان جنوبی افزود: اجازه برای صادرات مرغ علاوه بر داشتن گواهی و تأییدیه‌های بهداشتی نیازمند مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت است چراکه این سازمان زمانی اجازه صادرات را به مرغداران می‌دهد که بازارهای داخلی از نظر ذخیره مرغ دچار کمبود نباشند.
محمدعلی رضایی تصریح کرد: زمانی که مرغ در بازارهای داخلی کمیاب است صادرات بی‌رویه سبب افزایش تورم در بازارهای داخلی می‌شود.
وی یادآور شد: این سازمان در صورتی که مرغداران بتوانند تأییدیه‌های بهداشتی را دریافت کنند برای مرغداران هیچ منعی در زمینه صادرات ایجاد نکرده و از مرغداران حمایت می‌کند.
به نقل از شبستان از بیرجند، تورج برادران‌نژاد 11 بهمن‌ماه سال گذشته در کارگروه توسعه صادرات خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه صنعت طیور استان خراسان جنوبی در افغانستان ناشناخته است، ادامه داد: باید شرایط برای اعزام هیأت تجاری گسترده در این باره به افغانستان فراهم شود تا شاهد رشد صادرات در سال آینده باشیم.
مدیرعامل دفتر توسعه خوشه طیور خراسان جنوبی خاطرنشان کرد: آمار و ارقام نشان می‌دهد که امکان رشد صادرات به افغانستان در این زمینه وجود دارد و تنها باید صنعت مرغ استان شناسانده شود.
اخذ مجوز صادرات گوشت مرغ در پیچ‌وخم بروکراسی
معاون امور بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در ششم آبان‌ماه سال گذشته در گفتوگو با خبرنگار خاورستان، گفت: کالاهای پروتئینی مانند مرغ و تخم‌مرغ در فهرست اقلامی است که فرآیند صادرات آن با وجود مجازبودن به صادرات، مشروط به گرفتن مجوز از وزارت جهاد کشاورزی است.
مهدی ماهگلی گفت: درخواست صدور مجوز صادرات از استان، باید از حوزه جهاد کشاورزی استان درخواست شود چراکه فرآیند صدور مجوز از وزارتخانه سبب می‌شود صادرات با موانع روبه‌رو باشد.
وی یکی دیگر از موانع صادرات را شیوع آنفلوآنزای مرغی برشمرد و افزود: از زمانی که آنفلوآنزای مرغی در یکی از استان‌های شمالی کشور مشاهده شد، سبب شد عراق و افغانستان به عنوان دو مصرف‌کننده مهم از صادرات مرغ و تخم‌مرغ به این کشورها مانع شوند.
معاون امور بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با بیان اینکه رایزنی‌هایی با کشور افغانستان انجام دادیم تا این مشکل سریع‌تر رفع شود، یادآور شد: اخیراً نامه رایزنی به دست ما رسیده است و به گمرکات اعلام کردیم، صادرات بلامانع است اما سیستم دولتی افغانستان هنوز به گمرکات اعلام نکرده است.
ماهگلی تأکید کرد: باید بتوانیم آن طرف مرز را شناسایی کنیم و کسانی که به صورت عمده در افغانستان کار می‌کنند به مجموعه استان وصل کنیم.
مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی تصریح کرد: از خراسان‌جنوبی هیچ مورد مشکوکی از آنفلوآنزای مرغی یافت نشد و به صورت اشتباه اعلام شده بود.
علیرضا رفیعی‌پور با بیان اینکه بیشترین صادرات استان به کشور افغانستان است، گفت: پس از اینکه مشخص شد، موردی از آنفلوآنزا وجود ندارد، صادرات به افغانستان آغاز شد اما میزان آن به حالت قبلی برنگشته است.
افزایش بازارهای هدف خراسان جنوبی برای صادرات مرغ
به نقل تسنیم از بیرجند، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری خراسان جنوبی در 11 بهمن‌ماه سال گذشته در کارگروه توسعه صادرات این استان اظهار داشت: نباید تنها افغانستان به عنوان بازار هدف مورد توجه قرار گیرد و امروز شرایطی پیش آمده که می‌توانیم بسترها و تولیداتی که در استان وجود دارد را برای کشورهایی که می‌توانند بازار هدف باشند تدوین کنیم و در این راه برنامه‌ای نیز برای صادرات استان داشته باشیم.
حسین موهبتی درباره مشکلات صنعت طیور استان، تصریح کرد: نهاده‌های اولیه تولید مرغ در کشور وارداتی است و این سبب افزایش قیمت تمام شده مرغ از سایر کشورها می‌شود و از طرفی چون افغانستان با عضویت در سازمان تجارت جهانی از تعرفه معاف شده قیمت‌های آنها کمتر از استان خراسان جنوبی شده بنابراین در حال حاضر صادرات مرغ استان در سطح دلخواه قرار ندارد.
سید حسین خیریه یکی از صاحبان موفق و قدیمی در صنعت مرغداری خراسان جنوبی است که کار خود را از سال 1358 با یک واحد مرغداری تخم‌گذار با ظرفیت 20 هزار قطعه آغاز کرد و در حال حاضر با توجه به نیاز منطقه به جوجه یک‌روزه این واحد به واحد مرغ مادر تبدیل شده و ظرفیت این واحد 226 هزار مرغ مولد است.
سید حسین خیریه امروز در بیرجند در ارتباط با مشکلات صنعت مرغداری در خراسان جنوبی اظهار داشت: از زمان آغاز به فعالیت در استان در صنعت مرغداری 40 هزار جوجه‌ریزی در استان انجام می‌گرفت ولی در حال حاضر حدود 40 میلیون جوجه‌ریزی در واحدهای مرغداری استان صورت می‌گیرد و این نشان از ظرفیت بالای این صنعت در استان است.
وی با بیان اینکه در چند سال گذشته جوجه‌های تولید شده در استان به کشور افغانستان صادر می‌شد، تصریح کرد: در حال حاضر بزرگترین مشکل در صادرات جوجه یک روزه رقابت با رقبا در بازار کشورهای هدف است.
سوبسید دولت مانع از حذف صادرکننده در بازارهای هدف می‌شود
صاحب صنعت مرغداری در خراسان جنوبی با اشاره به اینکه بازار کشورهای عراق و افغانستان از جمله بازارهای هدف برای صنعت مرغداری استان است، یادآور شد: در حال حاضر کشور ترکیه در عراق و کشور پاکستان در افغانستان از رقبای ما در این بازارها محسوب می‌شوند و کشور ترکیه زمانی که بازارش دچار تنش می‌شود و تغییر می‌یابد دولت برای حمایت از تولیدکنندگان سوبسید پرداخت می‌کند.
خیریه ادامه داد: زمانی که صاحبان صنعت مرغداری کشور دچار بحران می‌شوند به دلیل اینکه مشوق‌های صادراتی ندارند و یا سوبسید از سوی دولت پرداخت نمی‌شود قابل رقابت با رقبای خود در بازارهای هدف کشورهای مجاور نیستیم و بازارهای دائمی خود را از دست می‌دهیم.
وی افزود: پیشنهاد می‌شود در این مواقع دولت سوبسید برای صادرات و یا مشوق‌های صادراتی داشته باشد تا بازار کشورهای هدف صنعت دام و طیور ثابت بماند.
صاحب صنعت طیور خراسان جنوبی با بیان اینکه خروج دانه از کشور به افغانستان اشکالی ندارد ولی ورود محصولات کشاورزی از افغانستان به ایران به سبب نداشتن برخی از استانداردهای مورد نظر با اشکال مواجه است، یادآور شد: در نمایشگاهی که اخیراً در افغانستان دایر شده بود وزیر صنایع قول دادند با کشور افغانستان در این زمینه همکاری کنند تا مشکل ورود محصولات کشاورزی از افغانستان برطرف و توازن تجاری به یکدیگر نزدیک شود.
خیریه یکی دیگر از مشکلاتی که صاحبان صنایع طیور در استان با آن مواجه هستند قیمت پایین محصول تولید شده در بازار دانست و افزود: این امر حدود دو سال است که سبب ضرر و زیان مرغداران شده و مجبور هستند محصول تولیدی خود را زیر قیمت تمام شده به بازار عرضه کنند.
بهره تسهیلات با قیمت تمام شده محصول هم‌خوانی ندارد
وی با اشاره به بالا بودن بهره وام‌هایی که به تولیدکنندگان بخش طیور پرداخت می‌شود، اضافه کرد: این تسهیلات با تولید و قیمت تمام شده محصول در بخش صنعت طیور هم‌خوانی ندارد.
صاحب صنعت طیور در خراسان جنوبی تصریح کرد: عرضه مرغ منجمد که تاریخ انقضاء آنها نزدیک است از طرف پشتیبانی امور دام که با قیمت نازل در بازار توزیع می‌شود از دیگر مشکلات صنعت طیور استان است.
خیریه با بیان اینکه قیمت نهاده‌ها افت و خیز زیادی دارد، گفت: مشکل اصلی بازار صنعت طیور قیمت پایین محصولات تولید شده است و درخواست می‌شود تا این موضوع مورد بررسی قرار گیرد و تولیدات این صنعت به گونه‌ای قیمت‌گذاری شوند که صاحبان این صنعت مجبور به عرضه محصولات خود با زیرقیمت تمام شده نشوند.
وی با اشاره به اینکه در تمام کشور در بخش صنعت طیور با مازاد تولید مواجه هستیم و جابه جایی تولیدات در بین استان‌ها مشکلات این صنعت را برطرف نمی‌کند بلکه باید به فکر صادرات دام و طیور به خارج از کشور باشیم، یادآور شد: بهترین گزینه برای این امر در نظر گرفتن مشوق‌های صادراتی بوده تا بتوانیم در بازارهای جهانی با رقبای خود رقابت سالمی داشته باشیم.
پای صنعت طیور کشور لنگ شده است
صاحب صنعت طیور در خراسان جنوبی ادامه داد: صنعت طیور در کشور بسیار دچار بحران شده و هر چه زودتر باید مسئولان به داد این صنعت برسند به طوری که اکثر واحدهای مرغداری‌های سطح کشور در حال ورشکستگی هستند.
خیریه با بیان اینکه یکی دیگر از درخواست‌های صاحبان صنعت طیور در اختیار قرار گرفتن وام‌های کم بهره به واحدهای تولیدکننده است، افزود: صندوق حمایت از بخش کشاورزی قانونی دارد که اگر یک نوبت وام در اختیار صاحبان صنعت طیور قرار گرفت این افراد دیگر نمی‌توانند از وام‌های این صندوق بهره‌مند شوند بنابراین درخواست می‌شود تا این موضوع مورد بررسی قرار گیرد و امکان دارد در مواقعی که مرغداران نیاز به نقدینگی دارند وام مجدد در اختیار آنها قرار دهند.
مرغ خراسان جنوبی مازاد نیاز است/دستگاه‌های مربوطه برای صادرات چاره‌اندیشی کنند
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نیز امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در بیرجند در ارتباط با مشکلات صنعت مرغداری استان در مورد صادرات، اظهار داشت: صنعت مرغ و تخم‌مرغ در استان سهم بسزایی در تولید دارند.
مهدی ماهگلی با بیان اینکه بیش از 600 واحد تولید مرغ و تخم‌مرغ در استان وجود دارد، تصریح کرد: برای جلوگیری از ورشکستی این واحدها باید برنامه‌های راهبردی در استان داشته باشیم.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با اشاره به مشکل صنعت مرغداری‌های استان در راستای صادرات، گفت: باید برنامه‌های راهبردی و مدونی برای صادرات تولیدات این صنعت به بازارهای داخلی و خارجی وجود داشته باشد.
ماهگلی با بیان اینکه در نشست کمیسیون کشاورزی برای صادرات مرغ به کشور روسیه مطرح شد که باید این محصول برای صادر شدن به این کشور دارای کد IR باشد، اضافه کرد: در حال حاضر در سطح کشور تنها دو استان گلستان و اصفهان توانسته‌اند این کد را دریافت کنند.
وی ادامه داد: با وجود مازاد تولید مرغ در خراسان جنوبی متأسفانه هنوز این شرایط را نداریم که بتوانیم این مازاد تولید را به کشور روسیه صادر کنیم و باید دامپزشکی و جهاد کشاورزی این موضوع را در برنامه‌ریزی‌های خود لحاظ کنند تا تولید استان در بخش صنعت مرغ براساس سلیقه بازار جهانی باشد.
صادرات مرغ نیاز به دریافت کد IR دارد
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در بیرجند اظهار داشت: برای صادرات محصولات خوراکی به خارج از کشور باید تمام مراحل تولید دارای کد IR باشند.
علیرضا رفیعی‌پور با بیان اینکه این کد یک کد بین‌المللی بوده و دیگر کشورها محصولات خوراکی جمهوری اسلامی ایران را با این کد می‌شناسند، تصریح کرد: ضوابط و مقررات بهداشتی دامپزشکی در این کد لحاظ شده است.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی ادامه داد: تمام مراکز تولید مواد خوراکی در کشور با رعایت مقررات و ضوابط دامپزشکی می‌توانند این کد را دریافت کنند.
رفیعی‌پور یادآور شد: ضوابط بهداشتی لحاظ شده در این کد مورد تأیید سازمان جهانی دامپزشکی، سازمان جهانی بهداشت و سازمان فائو است.
وی با بیان اینکه طی یک سال گذشته با اعلام موارد مرتبط با صادرات به تمام صاحبان واحدهای تولید مواد خوراکی و مراحل این تولید راهنمایی و اخطارهای لازم داده شده تا اگر بخواهند در مسیر صادرات قرار گیرند تا منفعتی برای آنها داشته باشد باید دارای کد IR باشند، افزود: در طی سال گذشته اقدامات خوبی برای مجهز شدن واحدهای مرغداری و کشتارگاه‌های طیور استان به این کد صورت گرفته است.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی ادامه داد: برای اینکه کشتارگاه‌های طیور استان بتوانند کد IR را دریافت کنند باید مجهز به دستگاه‌هایی باشند تا مراحل کشتار بدون دست و به صورت بهداشتی انجام شود.
رفیعی‌پور اضافه کرد: در حال حاضر این دستگاه‌ها وارد استان شده و کشتارگاه‌ها می‌توانند بعد از نصب و بازدید کارشناسان دامپزشکی از مراحل تولید و تأیید بهداشتی بودن آن این کد را دریافت کنند.
دریافت کد IR توسط کارخانه‌های خوراک دام و طیور استان در آینده نزدیک
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر صادرات مرغ از استان به کشور افغانستان انجام می‌شود و در این مورد مشکلی وجود ندارد، افزود: کارخانه‌های خوراک دام و طیور استان به زودی این کد را دریافت می‌کنند.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی گفت: برای صادرات مرغ به دیگر کشورها باید شرایطی در نظر گرفته شود که از جمله آن باید به وزن مرغ‌های تولید شده بین یک کیلو و 200 گرم تا یک کیلو و 800 گرم بوده و همچنین مرغ‌های تولید شده عاری از آنتی‌بیوتیک باشند.
رفیعی‌پور با بیان اینکه تعداد واحدهای تولید مرغ سبز در استان از سه واحد به 18 واحد افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: تمام این واحدها مجهز به این کد هستند.
مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در بیرجند، اظهار داشت: حدود 600 واحد مرغداری در سطح استان فعال بوده که سالانه یک‌هزار تن گوشت سفید تولید می‌کنند.
هاشم ولی‌پورمطلق با بیان اینکه از نظر حجم تولید حدود 50 درصد از گوشت‌های مرغ تولید شده در استان مازاد بر مصرف استان است، تصریح کرد: همچنین حدود 21 واحد مرغ تخم‌گذار در سطح استان فعال بوده که ظرفیت آنها حدود یک‌میلیون قطعه است.
مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به تسهیلات صندوق توسعه ملی، گفت: برای پرداخت این تسهیلات این صندوق با محدودیت اعتباری با توجه به شرایط کنونی همراه بوده است.
ولی‌پورمطلق ادامه داد: پرداخت تسهیلات در سال گذشته با توجه به تصمیمات اعمال شده توسط هیأت امنای صندوق توسعه ملی به واحدهای دامپروری حذف شده است.
وی یادآور شد: با توجه به مشکلات واحدهای دامپروری استان موضوع مورد پیگیری قرار گرفت و این پیگیری‌ها در سال گذشته به نتیجه نرسید اما قرار شد تسهیلات سرمایه‌ای بلندمدت با دوره تنفس مشخص از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی در سال جاری در اختیار واحدهای دامپروری قرار گیرد.
از سال گذشته تاکنون؛ هیچ مجوزی برای فعالیت واحد طیور جدید در استان صادر نشده است
مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اضافه کرد: به دلیل بالا بودن ظرفیت تولید واحدهای طیور در سطح کشور یکی از سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی که در دستور کار ادارات کل جهاد کشاورزی استان‌ها قرار گرفت ممنوع شدن صدور پروانه‌های جدید برای تاسیس واحدهای طیور جدید بوده که در همین راستا از سال گذشته تاکنون هیچ مجوزی برای فعالیت واحد طیور جدید در استان صادر نشده است.
ولی‌پورمطلق با بیان اینکه سازمان پشتیبانی امور دام که نقش آن تنظیم بازار و حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است، گفت: برای حمایت از واحدهای مرغداری سازمان پشتیبانی امور دام مازاد تولید را از آنها خریداری و وقتی از حد متعارف بالا می‌برد با قیمت تمام شده مرغ را به بازار تزریق می‌کند.
وی تنها راه نجات از شرایط کنونی برای جلوگیری از ضرر و زیان مرغداران را تسهیل صادرات مرغ از کشور دانست و یادآور شد: تولیدات مرغ کشور با استانداردهای بازار هدف در سایر کشورها متناسب نبوده و در طول یک‌سال و نیم گذشته در سطح ملی بر روی این موضوع کار شده و مقداری از این مشکل تسهیل شده است.
مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه در سنوات گذشته قیمت تمام شده محصولات دامی در استان از قیمتی که امکان عرضه آن به سایر کشورهای همسایه وجود داشت، بالاتر بوده است، گفت: بنابراین بخش خصوصی متحمل ضرر و زیان برای صادرات به کشورهای همسایه می‌شد.
ولی‌پور مطلق ادامه داد: در این راستا دولت باید هزینه‌های تمام شده محصولات را پایین بیاورد اما دولت و یا وزارت جهاد کشاورزی به تنهایی قادر به این امر نبودند و این موضوع ارتباط مستقیمی با روابط بین‌المللی و برجام دارد چراکه زمانی که نهاده‌های مصرفی مرغداری‌ها و واحدهای پرورش طیور با قیمت نازل‌تر وارد کشور شوند و در اختیار تولیدکنندگان این بخش قرار گیرد به طور حتم هزینه تمام شده محصولات کاهش می‌یابد.
وی ادامه داد: در طول دو سال گذشته تلاش‌های زیادی در راستای کاهش قیمت تمام شده محصولات واحدهای پرورش طیور کشور با بهبود نسبی روابط بین‌المللی ایران صورت گرفته است.
مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه باید در مورد واردات نهاده‌های دامی دولت به گونه‌ای عمل کند که به محصولات داخلی کشور آسیب نرسد، اضافه کرد: همچنین دولت برای کمک به تولیدکنندگان بخش کشاورزی پیشنهاد داده است تا مبلغ یارانه صادرات جایزه برای این بخش پیش‌بینی شود.
ولی‌پور مطلق ادامه داد: اگر طرح جایزه صادرات نهایی شود بسیاری از مشکلات واحدهای پرورش طیور رفع می‌شود.
منبع: فارس