امروزه به دلیل پیشرفت علم در زمینه های ژنتیک و بیو تکنیک مرغ هایی با سرعت رشد و وزن گیری بالا تولید میشه که این کار باعث میشه که مرغ نسبت به عوامل محیطی حساستر و مقاومت اون هم کمتر بشه از طرف برای سود دهی بیشتر و صرفه اقتصادی نگهداری طیور به صورت خیلی متراکم باعث شده طیور به طور طبیعی قادر به تامین احتیاجات نشه و احتیاجات باید دقیق محاسبه بشه . یک مدیریت قوی باید باید روزانه وضیت گله را کنترل و بازرسی کنه و چون علایم شروع بیماری
در گله بطور ناگهانی و سریع پدیدار نمیشه بلکه بمورور و تدریجی با علائم خاص وارد گله میشه که این علائم باید توسط حواس پنجگانه تشخیص داده بشه باعث یشگیری از بیماری میشه
1- بینایی : اولین حسی که باید در گله استفاده نمود مشاهده رکورد ها و طرز عمل و وضع کلی جوجه ها و گله است که نشان دهنده بسیاری از واقیت ها در گله است . تاج ها رنگ پریده ، چشم های کدرو غیر شفاف ، ظاهر پر های غیر شفاف و پر های افتاده و ژولیده نشان دهنده وضعیت غیر عادی در گله میباشد . جمع شدن گله ، چرت زدن ، عدم تحرک گله ، آثار زخم و کانی بالیسم ، وجود انگل های خارجی مثل مایت را میتوان با استفاده از چشم تشخیص داد . مشاهده گردو خاک در لانه نشانه بد بودن تهویه و رطوبت زیادی میباشد . همچنین وضعیت مدیریت چگونگی استفاده از وسائل و تجهیزات ، نحوه کار آبخوری ها و دانخوری های اتوماتیک و میزان و تعداد آنها وضعیت ریزش آب از آبخوری و تعداد و نحوه کار تهویه هم چنین وضعیت غذا از نظر رطوبت و ککی بودن منظره ظاهری بستر .
2- حس شنوایی : هرگونه صدای غیر عادی که در گله وجود داشته باشد نشانه مسئله ای در گله است . به عنوان نمونه وقتیکه در سالن جوجه ها حرارت کم است ، جوجه ها صدای مخصوص کوتاهی مانند جیر جیر کردن سر میدهند و بوسیله حس شنوایی میتوان به وجود بیماری های تنفسی در گله پی برد ، وجود عطسه ، سرفه ، صدای خرخر، و سوت کشیدن از بینی دلیل وجود بیماری های تنفسی در گله میباشد .
3- حس چشایی : این حس هم به کمک بازدید کننده میرسد . قرقره کردن آب تا حدودی سنگین بودن آب را نشان میدهد ، همچنین چشیدن غذا کیفیت غذا را نشان میدهد . به خصوص چنانچه نمک آن زیاد باشد یا از پودر ماهی با کیفیت نا مناسب استفاده شده باشد .
4- حس بویایی : بو کردن غذا و حس بوی غیر عادی در آن ، بوی کپک در غذا ، حس کردن بوی آمونیاک ، و سایر گازهای غیر عادی و خطر ناک در لانه به وسیله بینی و حس بویایی به بازدید کننده کمک میکند . معمولا در لانه آمونیاک نباید بلا فاصله بعد از ورود احساس شود . وجود آمونیاک در لانه میتواند دلیلی بر بد بودن تهویه و رطوبت زیاد بستر است .
5- حس لامسه : چنانچه آب آشامیدنی لمس شود حرارت زیاد و حرارت کم آب را میتوان حس نمود . غذا و تعیین رطوبت آنها و همچنین لمس مرغ ها از هر نظر تعیین حرارت بدن وجود تب و غده ، به بسیاری لز مسائل میتوان پی برد . از اینرو بازدید روزانه گله توسط کارشناس نباید بطور سرسری انجام گیرد بلکه باید با دقت و حوصله انجام گیرد در این مورد باید از تمام احساس پنجگانه استفاده گردد در این صورت گله ای سالم و سر حال پرورش خواهیم داد .
منبع: poultry-new.blogfa.com